ପୋଟାସିୟମ ଫର୍ମାଟ୍, ପ୍ରଥମ ଅଣ-ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗକାରୀ ଯାହା 2001 ମସିହାରେ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ ଏବଂ 2005 ମସିହାରେ ଚୀନ୍ କୃଷି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ ହୋଇଥିଲା, 10 ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଏକ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ପରିପକ୍ୱ ପ୍ରୟୋଗ ଯୋଜନା ସଂଗ୍ରହ କରିଛି, ଏବଂ ଘରୋଇ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଅନେକ ଗବେଷଣା ପତ୍ର ଘୁଷୁରୀ ବୃଦ୍ଧିର ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ରିପୋର୍ଟ କରିଛି।
ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ହେଉଛି ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ କୁକୁଡ଼ା ରୋଗ ଯାହା ଗ୍ରାମ-ପଜିଟିଭ୍ ଜୀବାଣୁ (କ୍ଲୋଷ୍ଟ୍ରିଡିୟମ୍ ପର୍ଫ୍ରିଞ୍ଜେନ୍ସ) ଦ୍ୱାରା ହୁଏ, ଯାହା ବ୍ରଏଲର୍ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁହାର ବୃଦ୍ଧି କରିବ ଏବଂ କୁକୁଡ଼ାମାନଙ୍କର ବୃଦ୍ଧି କ୍ଷମତାକୁ ଏକ ସବ୍-କ୍ଲିନିକାଲ୍ ଉପାୟରେ ହ୍ରାସ କରିବ। ଏହି ଉଭୟ ଫଳାଫଳ ପଶୁ କଲ୍ୟାଣକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥାଏ ଏବଂ କୁକୁଡ଼ା ଉତ୍ପାଦନରେ ବହୁତ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥାଏ। ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ପାଦନରେ, ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ଘଟନାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ସାଧାରଣତଃ ଖାଦ୍ୟରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ଯୋଡା ଯାଇଥାଏ। ତଥାପି, ଖାଦ୍ୟରେ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ ନିଷିଦ୍ଧ କରିବା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି, ଏବଂ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ର ପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରଭାବକୁ ବଦଳାଇବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମାଧାନ ଆବଶ୍ୟକ। ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଖାଦ୍ୟରେ ଜୈବିକ ଏସିଡ୍ କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କର ଲୁଣ ଯୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା କ୍ଲୋଷ୍ଟ୍ରିଡିୟମ୍ ପର୍ଫ୍ରିଞ୍ଜେନ୍ସର ପରିମାଣକୁ ବାଧା ଦିଆଯାଇପାରେ, ଯାହା ଫଳରେ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ଘଟନା ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ। ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ ଅନ୍ତନଳୀରେ ଫର୍ମିକ ଏସିଡ୍ ଏବଂ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ରେ ବିଘଟିତ ହୁଏ। ତାପମାତ୍ରା ସହିତ ସହଭାଲେଣ୍ଟ ବନ୍ଧନ ଗୁଣ ଯୋଗୁଁ, କିଛି ଫର୍ମିକ ଏସିଡ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଅନ୍ତନଳୀରେ ପ୍ରବେଶ କରେ। ଏହି ପରୀକ୍ଷଣରେ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମିତ କୁକୁଡ଼ାକୁ ଏକ ଗବେଷଣା ମଡେଲ୍ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା ଯାହା ପ୍ରଭାବ ଯାଞ୍ଚ କରିଥିଲା।ପୋଟାସିୟମ ଫର୍ମାଟ୍ଏହାର ବୃଦ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା, ଅନ୍ତନଳୀର ମାଇକ୍ରୋବାୟୋଟା ଏବଂ ସର୍ଟ ଚେନ୍ ଫ୍ୟାଟି ଏସିଡ୍ ପରିମାଣ ଉପରେ।
- ଏହାର ପ୍ରଭାବପୋଟାସିୟମ ଡିଫର୍ମେଟ୍ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ରଏଲର୍ କୁକୁରଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି ପ୍ରଦର୍ଶନ ଉପରେ।
ପରୀକ୍ଷଣ ଫଳାଫଳରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଜିଂ ସଂକ୍ରମଣ ସହିତ କିମ୍ବା ବିନା ବ୍ରଏଲରଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ଉପରେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ପକାଇନାହିଁ, ଯାହା ହର୍ନାଣ୍ଡେଜ୍ ଏଟ୍ ଅଲ୍ (2006)ଙ୍କ ଗବେଷଣା ଫଳାଫଳ ସହିତ ସୁସଙ୍ଗତ। ଏହା ଜଣାପଡିଥିଲା ଯେ କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ର ସମାନ ମାତ୍ରା ବ୍ରଏଲରଙ୍କ ଦୈନିକ ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଅନୁପାତ ଉପରେ କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ପକାଇନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କ୍ୟାଲସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ ଯୋଗ 15 ଗ୍ରାମ/କିଗ୍ରାରେ ପହଞ୍ଚିଲା, ଏହା ବ୍ରଏଲରଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ କରିଥିଲା (ପାଟେନ୍ ଏବଂ ୱାଲଡ୍ରୁପ୍, 1988)। ତଥାପି, ସେଲ୍ ଏଟ୍ ଅଲ୍ (2004) ଜାଣିପାରିଲେ ଯେ ଖାଦ୍ୟରେ 6 ଗ୍ରାମ/କିଗ୍ରା ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ ଯୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ରଏଲର କୁକୁଡ଼ାଙ୍କ ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ 16-35 ଦିନ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଜିଂ ସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବାରେ ଜୈବିକ ଏସିଡର ଭୂମିକା ଉପରେ ବର୍ତ୍ତମାନ କିଛି ଗବେଷଣା ରିପୋର୍ଟ ଅଛି। ଏହି ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ଖାଦ୍ୟରେ 4 ଗ୍ରାମ/କିଲୋଗ୍ରାମ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ ଯୋଡିବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ରଏଲର୍ କୁକୁରଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁହାର ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି, କିନ୍ତୁ ମୃତ୍ୟୁହାର ହ୍ରାସ ଏବଂ ଯୋଡାଯାଇଥିବା ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମାଟ୍ ପରିମାଣ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ଡୋଜ୍-ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କ ନଥିଲା।
2. ପ୍ରଭାବପୋଟାସିୟମ ଡିଫର୍ମେଟ୍ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଟାଇଟିସ୍ ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ରଏଲର୍ ମାଂସପେଶୀର ଟିସୁ ଏବଂ ଅଙ୍ଗରେ ଜୀବାଣୁ ପରିମାଣ ଉପରେ
ଖାଦ୍ୟରେ 45mg/kg ବାସିଟ୍ରାସିନ୍ ଜିଙ୍କ୍ ଯୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟରାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ରଏଲର୍ଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁହାର ହ୍ରାସ ପାଇଲା, ଏବଂ ସେହି ସମୟରେ ଜେଜୁନମ୍ରେ କ୍ଲୋଷ୍ଟ୍ରିଡିୟମ୍ ପର୍ଫ୍ରିଞ୍ଜେନ୍ସର ପରିମାଣ ହ୍ରାସ ପାଇଲା, ଯାହା କୋଚର ଏଟ୍ ଅଲ୍ (2004)ଙ୍କ ଗବେଷଣା ଫଳାଫଳ ସହିତ ସୁସଙ୍ଗତ ଥିଲା। 15 ଦିନ ପାଇଁ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟରାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ରଏଲର୍ଙ୍କ ଜେଜୁନମ୍ରେ କ୍ଲୋଷ୍ଟ୍ରିଡିୟମ୍ ପର୍ଫ୍ରିଞ୍ଜେନ୍ସର ପରିମାଣ ଉପରେ ଖାଦ୍ୟ ପୋଟାସିୟମ୍ ଡିଫର୍ମେଟ୍ ସପ୍ଲିମେଣ୍ଟେସନ୍ର କୌଣସି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ନଥିଲା। ୱାଲ୍ସ ଏଟ୍ ଅଲ୍ (2004) ଜାଣିଲେ ଯେ ଉଚ୍ଚ ଏସିଡିଟି ଖାଦ୍ୟ ଜୈବିକ ଏସିଡ୍ ଉପରେ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ, ତେଣୁ, ଉଚ୍ଚ ପ୍ରୋଟିନ୍ ଖାଦ୍ୟର ଉଚ୍ଚ ଏସିଡିଟି ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟରାଇଟିସ୍ ଉପରେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟର ପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିପାରେ। ଏହି ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ 35d ବ୍ରଏଲର୍ କୁକୁଡ଼ାଙ୍କ ମାଂସପେଶୀ ପେଟରେ ଲାକ୍ଟୋବାସିଲିର ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି, ଯାହା Knarreborg et al. (2002) ଭିଟ୍ରୋରେ ଖୋଜିବା ସହିତ ଅସଙ୍ଗତ ଯେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ ଘୁଷୁରୀ ପେଟରେ ଲାକ୍ଟୋବାସିଲିର ବୃଦ୍ଧିକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି।
୩।ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଇଟ୍ସ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ରଏଲର କୁକୁଡ଼ାଙ୍କ ଶରୀରରେ ଟିସୁ ପିଏଚ୍ ଏବଂ ସର୍ଟ ଚେନ୍ ଫ୍ୟାଟି ଏସିଡ୍ ପରିମାଣ ଉପରେ ପୋଟାସିୟମ୍ 3-ଡାଇମିଥାଇଲଫର୍ମେଟର ପ୍ରଭାବ।
ଜୈବିକ ଏସିଡର ଆଣ୍ଟିବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆଲ୍ ପ୍ରଭାବ ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଉପର ଭାଗରେ ଘଟେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହି ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଡାଇକାର୍ବୋକ୍ସିଲେଟ୍ ୧୫ ଦିନରେ ଡୁଓଡେନମ୍ ଏବଂ ୩୫ ଦିନରେ ଜେଜୁନମ୍ରେ ଫର୍ମିକ ଏସିଡ୍ ପରିମାଣକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲା। ମ୍ରୋଜ୍ (୨୦୦୫) ଜାଣିପାରିଲେ ଯେ ଜୈବିକ ଏସିଡର କାର୍ଯ୍ୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ଅନେକ କାରଣ ଅଛି, ଯେପରିକି ଖାଦ୍ୟର pH, ବଫରିଂ/ଏସିଡିଟି, ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସନ୍ତୁଳନ। ଖାଦ୍ୟରେ କମ୍ ଏସିଡିଟି ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସନ୍ତୁଳନ ମୂଲ୍ୟ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍କୁ ଫର୍ମିକ ଏସିଡ୍ ଏବଂ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ରେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ କରିପାରେ। ତେଣୁ, ଖାଦ୍ୟରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ତରର ଏସିଡିଟି ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସନ୍ତୁଳନ ମୂଲ୍ୟ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ ଦ୍ୱାରା ବ୍ରଏଲର୍ଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାରେ ଉନ୍ନତି ଏବଂ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟେରାଇଟ୍ସ ଉପରେ ଏହାର ପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରଭାବକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରିବ।
ଉପସଂହାର
ଫଳାଫଳଗୁଡିକପୋଟାସିୟମ ଫର୍ମାଟ୍ବ୍ରଏଲର କୁକୁଡ଼ାରେ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟରାଇଟିସ୍ ମଡେଲ୍ ଉପରେ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ପୋଟାସିୟମ୍ ଫର୍ମେଟ୍ କିଛି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବ୍ରଏଲର କୁକୁଡ଼ାର ବୃଦ୍ଧି କ୍ଷମତା ହ୍ରାସକୁ ଦୂର କରିପାରିବ ଏବଂ ଶରୀରର ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି କରି ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁହାର ହ୍ରାସ କରି, ଏବଂ ବ୍ରଏଲର କୁକୁଡ଼ାରେ ନେକ୍ରୋଟାଇଜିଂ ଏଣ୍ଟରାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଖାଦ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ।
ପୋଷ୍ଟ ସମୟ: ମଇ-୧୮-୨୦୨୩